Doku Tipleme Laboratuvarı

Laboratuvarımızda; hastalık ilişkili doku tiplendirme, kemik iliği transplantasyonu öncesinde alıcı ve verici adaylarının, doku tipi uyumunu düşük çözünürlük ve/veya yüksek çözünürlükte tespit etme, solid organ nakli için (böbrek, akciğer, vb.) alıcı ve verici adaylarının doku tipi uyumunu düşük çözünürlük ve/veya yüksek çözünürlükte tespit etme, panel reaktif antikor tarama, tanımlama ve single antijen testlerini yaparak yabancı HLA antijenlerine karşı oluşmuş anti-HLA antikorlarını tespit etme, olası verici adaylarından ve kadavradan nakillerde transplantasyon öncesi ve sonrası lenfosit çapraz uyumu testlerini çalışarak alıcıda vericiye karşı oluşabilecek HLA antikorlarının tespiti yapılmaktadır.

Laboratuvarımız hafta içi 08.00/17.00 saatlerinde hizmet vermekte olup mesai saatleri dışında ve tatil günlerinde kadavradan solid organ nakli gerçekleşeceği durumlarda, icap nöbetinde bulunan laboratuvar sorumlu/sorumlu yardımcısı ve laboratuvar personelleri tarafından hizmet kesintisiz olark 7/24 devam etmektedir. Güvenilir ve hızlı sonuçlara ulaşabilmek için son teknoloji cihazlar kullanılmakta ve uluslararası standartlara uygun test kitleri ile çalışılmaktadır. Laboratuvarımızda bulunan tüm cihazların bakım, onarım ve kalibrasyonları gerek laboratuvar çalışanları gerek yetkili firmalar tarafından zamanında ve özenle yapılmakta, kayıtları tutulmaktadır.

DOKU TİPLEME TESTLERİ

Vücudumuzun savunma sisteminin temel amacı, vücudumuzu bakteri, virüs, kanser hücreleri gibi kendine ait olmayan, yabancı yapılardan korumaktır. Yaşamın sürmesi için yabancı antijenlerin bağışıklık sistemi tarafından tanınması ve bunlara karşı bir savunma mekanizmasının geliştirilmesi gerekir. Bu mekanizma çoğu zaman birçok mikroorganizmadan korunmak amaçlı yarar sağlasa da bir başka bireyden yapılan organ ya da doku nakillerinde veya kişinin kendi antijenlerine karşı tepki oluşturduğunda aynı yarardan söz edilmesi mümkün olmayabilir.

Bağışıklık sisteminin kendinden olanı ve olmayanı tanıması için gerekli olan “Doku Antijenleri”ni kodlayan gen bölgesi Büyük Doku Uyum Kompleksi (MHC) olarak adlandırılır. Human Leukocyte Antigen’i (HLA) kodlayan gen bölgesi insanda 6. kromozomun üzerinde bulunur. HLA, bir kişinin doku tipini oluşturur. MHC proteinleri hücrelerimize yapışan yabancı proteinleri tanır, böylece vücudumuzdaki savunma hücreleri bu yabancı proteinlere saldırır. İnsanda çok sayıda HLA antijen çifti bulunur (en iyi bilinenleri A, B, C, DRB1, DQB1 ve DPB1'dir). Anne ve babadan bu antijen çiftlerinin her birinden birer tane alınır ve çocuklara her çiftten birer tanesi kalıtsal olarak aktarılır. Böylece aynı anne babaya sahip tüm kardeşler için yüzde yirmibeş uyum şansı vardır. Ancak, hiçbir olası donörün (vericinin) atlanmaması için öncelikle kardeşler olmak üzere anne, baba ve diğer yakın akrabaların HLA tiplemesi test edilmelidir.

Doku Tipleme Testleri Nasıl Çalışılır?

HLA tiplendirimi eğitimli ve deneyimli kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Çalışmalar için herhangi bir çekirdekli hücreden elde edilecek DNA örneği kullanılır. Sıklıkla tercih edilen periferik kanda bulunan lökositlerin kullanılmasıdır. Moleküler yöntemler kullanılarak düşük çözünürlüklü ve/veya yüksek çözünürlüklü olarak HLA tiplemesi yapılır. Daha sonra sonuçlar laboratuvar tetkik ve analiz sorumlusu, laboratuvar sorumlusu/laboratuvar sorumlu yardımcısı tarafından analiz edilerek HLA uyumu olan vericiler belirlenir. Alıcı ve verici adayı arasındaki yakın bir uyum; başarılı bir nakil şansını arttırır, engraftmana katkıda bulunur, graft-versus-host hastalığına bağlı riskleri azaltır.

PANEL REAKTİF ANTİKOR (PRA)

Böbrek nakillerinde anti-donör antikorlar graft sağkalımını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Hastada olası verici adayının HLA antijenlerine karşı oluşmuş antikorların varlığında, yapılan nakillerde hiperakut rejeksiyon gerçekleşme riski oldukça fazladır. Bu antikorlar, reddedilmiş nakiller, gebelik ve kan transfüzyonları nedeniyle oluşabilmekte ve genel olarak Panel Reaktif Antikor (PRA) adını almaktadır. Panel Reaktif Antikor (PRA) oluşmasının nedenleri;

Kan Transfüzyonu:

Kan transfüzyonları anti-HLA antikor oluşumu için en büyük risklerden biridir. Ortalama 5 ünite tam kan transfüzyonu sonrası antikor gelişme riski vardır. Bir ünite kan transfüzyonu sonrasında antikor gelişiminin olduğu durumlar görülmüştür. Gebelik: Özellikle birden fazla gebeliği (düşük, küretaj dahil) olan kadınlarda yaklaşık 1/8 oranında anti-HLA antikoru meydana gelebilmektedir. Her gebelikte HLA antikoru oluşmaz. Normalde plasenta, babadan gelen HLA antijenlerinin anneye transferine izin vermez. Ancak plasentaya bağlı anomalilerde, kanama olduğunda baba kaynaklı antijenler anne kanına karışabilir ve annede antikor meydana gelebilir. Antikoru oluşturan neden çocuğa babadan geçen HLA antijenleridir.

Doku veya organ nakilleri:

Antikorlar, organ nakilleri sonrası görülen rejeksiyonlarda hemen artmaya başlar. Bu yüzden nakil sonrası dönemlerde rejeksiyon şüphesi olan hastalarda düzenli aralıklarla anti-HLA antikorlarına bakılması gerekir.

Panel Reaktif Antikor Testleri Nasıl Çalışılır?

Panel Reaktif Antikor testi eğitimli ve deneyimli kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Standart yöntemle kişinin kolundan kan örneği alınır. Alınan kan örneğinden kişinin serumu elde edilir ve PRA testi laborauvar personeli tarafından çalışılır. Sonuçlar laboratuvar tetkik ve analiz sorumlusu, laboratuvar sorumlu/sorumlu yardımcısı tarafından analiz edilerek panel reaktif antikorların oluşup oluşmadığı, eğer oluşmuşsa hangi antijenlere karşı oluştuğu tespit edilir.


LENFOSİT ÇAPRAZ UYUM TESTLERİ (LCM)

Doku grubu uyumlu vericisi olan, Panel Reaktif Antikoru negatif olan hastalarda, tüm uyuma rağmen alıcı ve verici arasındaki minör uyumsuzluklardan kaynaklanabilecek bağışıklık cevaplarını test etmek amacıyla, verici seçiminden sonra alıcı ve vericinin serum ve hücreleri bir araya getirilir. Böylece, alıcıda vericiye karşı oluşabilecek HLA antikor düzeyi belirlenmiş olunur.

Lenfosit Çapraz Uyum Testleri Nasıl Çalışılır?

Lenfosit çapraz uyum testleri eğitimli ve deneyimli kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Standart yöntemle alıcı ve verici/vericilerin kolundan farklı tüplere kan örnekleri alınır. Alınan kan örneğinden alıcının serumu elde edilir. Diğer tüplerden alıcı ve verici için T ve B lenfosit hücresi izolasyonu yapılır. Alıcının serumu ve vericinin T ve B lenfositleri çapraz reaksiyona tabi tutularak Lenfosit Çapraz Uyum testi çalışılır. Sonuçlar laboratuvar tetkik ve analiz sorumlusu, laboratuvar sorumlu/sorumlu yardımcısı tarafından analiz edilir.


Adres ve Dahili Numara:

Ana Kütle Giriş Katı Telefon: (0312) 552 60 00 / Dahili: 700146

Doku Tipleme Laboratuvarı Doktorlarımız


09 Mayıs 2022